فنلاندی ها رکورددار مصرف قهوه در جهان می باشند . این مردم مصرفی معادل 16 کیلو قهوه در سال یا متوسط 7تا 9 فنجان قهوه را در روز دارند .
حتما این سوال به ذهن شما میرسد که آمار این مقوله به چه نحوی محاسبه می شود، در آخرین آمار اعلام شده توسط سازمان جهانی ، مصرف سرانه قهوه فنلاندیها 16 کیلو در سال اعلام گردیده است .
شاید بپرسید 16 کیلو گرم مصرف سرانه قهوه یعنی چی ؟
با یک حساب ساده اگر 16000 گرم را تقسیم بر 7 گرم قهوه مورد نیاز برای تهیه یک فنجان قهوه کنیم و سپس عدد بدست آمده را تقسیم بر 365 ( تعداد روزهای سال ) کنیم ، به تعداد 7 فنجان میرسیم که این عدد میزان مصرف متوسط یک فنلاندی در روز است .
حتما از خودتان می پرسید ، ما چقدر قهوه مصرف می کنیم ؟
متاسفانه محاسبه این موضوع در کشور ما با توجه به عدم دسترسی به آمار و ارقام صحیح و دقیق ممکن نیست ولی مصرف چیزی بین 50 تا 70 گرم در سال تخمین زده می شود .
برای من به عنوان یک فعال آموزشی ، تحقیقاتی در زمینه قهوه در ایران ،درک و لمس این موضوع که چرا و چگونه این نوع ارتباط تنگاتنگ بین فنلاندیها و قهوه به وجود آمده بسیار جذاب است .شاید بتوان با درک عمیق این رابطه به شرایط فعلی قهوه ایران نیز کمک نمود .
با توجه به این هدف و به پیشنهاد دوست گرامی آقای Harri Kamarainen سفیر محترم فنلاند در ایران ، راهی سفری چند روزه به کشور فنلاند شدیم .
فنلاندیها مردمانی پیچیده نیستند شما با کمی تجربه مردم شناسی جهانی و تسلط به زبان به راحتی و به سرعت می توانید آنها را بشناسید . فنلاندی ها مردمانی بسیار مودب ، با فرهنگ و سخت کوش هستند . اکثراً به زبان انگلیسی مسلط بوده و بسیار با حوصله به سوال شما پاسخ می دهند. در هلسینکی می توانید به راحتی سر صحبت را با هر ناآشنایی بازکنید و مطمئن باشید هربار پاسخهای کامل ، جذاب و قانع کننده دریافت خواهید کرد .
موضوع مقایسه ایران عزیزمان با حدود 80 میلیون نفر جمعیت و مصرف سرانه قهوه حدود 50 گرم در سال با فنلاند 7 میلیونی با مصرف سرانه قهوه 16 کیلوگرم در سال می توانست نکات جالب و آموزنده ای را برای ما به ارمغان بیاورد . در این سفر سعی کردیم با گفتگو با گروههای مختلف مردم به نقش قهوه در زندگی روزمره شان آگاه شویم .
در یک قاعده کلی ، در تمام جوامع عموم مردم توضیح قابل قبول و کاملی برای مصرف زیاد نوع خاصی از محصول در آن جامعه ندارند. ولی با اطلاعات جمع شده از عموم و کامل نمودن آن با مطالعات تاریخی ، جغرافیایی می توان به نتایج شفاف و دقیقی دست یافت.
مثلا اگر از یک ایرانی بپرسید چرا به این میزان برنج مصرف میکنید و یا همین سوال را در مورد قهوه از یک فنلاندی بپرسید هر دو پاسخ می دهند که ما این محصولات را دوست داریم و با ذائقه ما هماهنگ است .
ولی در واقع عوامل دیگری از قبیل نقش استراتژیک محصول در زندگی روزمره ، عرصه مناسب و گسترده کالا در گذر زمان ، دسترسی مناسب برای اقشار جامعه و بسیاری عوامل دیگر به تغییر ذائقه مردم به سمت محصول جدید و ساخت و گسترش زیر ساخت مصرفی کمک شایانی کرده است .
با گفتگوهایی که با فنلاندیها داشتیم ، به عوامل متعدد که باعث رشد و گسترش مصرف قهوه می شود برخوردیم که مهمترین عوامل را به شرح کوتاه خدمتان عرض می کنیم :
• عوامل محیطی و آب و هوایی در مصرف قهوه :
با توجه به وضعیت آب و هوایی نسبتاً سرد و شبهای طولانی نواحی قطبی ، قهوه با توجه به خصوصیات بارز اثبات شده اش در زمینه افزایش هوشیاری ، مثبت اندیشی و کاهش افسردگی می تواند یکی از دلایل علاقه فنلاندیها به نوشیدن قهوه باشد .
• عوامل سیاسی ، فرهنگی :
کشور فنلاند مدتهای زیادی را تحت تسلط روسیه گذرانده است ولی هیچ وقت مثل روسها چای خور نشده اند . شاید نوشیدن قهوه آن هم به روش قطره ای ( دریپ کافی ) شبیه امریکائیها ، نشانه این موضوع باشد که فنلاندیها می خواهند اعلام کنند ما روس نیستیم و در کشور ما چای و سماور روسی جایگاهی ندارد .
• دسترسی مناسب بعد از جنگ جهانی دوم :
در جریان جنگ جهانی دوم ، با توجه به محدویت واردات کالا مردم فنلاند به جای قهوه ، ریشه کاسنی را تفت داده و دم می کردند . پس از پایان جنگ با توجه به علاقه مردم به نوشیدن قهوه واقعی ، واردات قهوه سبز گسترش یافت و با توجه به فراوری مناسب داخلی ، به وفور در دسترس مردم قرار گرفت .
• برنامه ریزی کلان دولتی :
در گفتگویی که با یکی از مدیران ارشد کارخانه paulig داشتم ، ایشان اعلام کردند که با دولت فنلاند با توجه به تاثیرات مطلوب قهوه در زمینه های متفاوت سلامتی و نشاط اجتماعی از تمامی دستگاههای دولتی و خصوصی خواسته اند تانوشیدنی قهوه با کیفیت را به رایگان در دسترس کارکنان سازمانهای مطبوعه خود قرار دهند .
متاسفانه سفرکوتاهتر از آن بود که اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب کنیم . ولیکن با توجه به همین موارد می توانیم اعلام کنیم اگر می خواهیم مصرف سرانه قهوه کشورمان را بالاتر ببریم و سلامت و شادابی جامعه مان را افزایش دهیم . نباید قهوه را از پنجره کالای لوکس نگاه کنیم و این نعمت الهی باید با کیفیت مطلوب و قیمت مناسب برای تمامی اقشار مردم جامعه در دسترس باشد .
خانه قهوه تخصصی ایران / رضا حواله دار