افزایش شدید قیمت قهوه تأثیر تغییرات اقلیمی و خشکسالی بر تولید و طعم دانه‌های قهوه:

در ماه نوامبر گذشته، قیمت پیش‌خرید دانه‌های قهوه عربیکا به بالاترین سطح خود در تاریخ رسید. حالا، با وجود نگرانی‌های فزاینده درباره تأثیر تغییرات اقلیمی، این قیمت‌ها دوباره جهش کرده‌اند و حتی از اوج سال ۲۰۲۳ نیز فراتر رفته‌اند.

خشکسالی‌های شدید در کشورهای تولیدکننده قهوه مانند برزیل و ویتنام، همراه با اختلالات زنجیره تأمین مانند کاهش سطح آب کانال پاناما، باعث افزایش قیمت‌ها شده‌اند. علاوه بر این، دمای بالاتر و تغییرات شدید آب‌وهوایی نه تنها تولید قهوه را کاهش داده، بلکه بر طعم و کیفیت دانه‌ها نیز تأثیر گذاشته است.

چرا قیمت قهوه به شدت افزایش یافته است؟

پس از شروع همه‌گیری کرونا، قیمت پیش‌خرید قهوه جهش کرد، اما در سال ۲۰۲۳ به دلیل شرایط نامساعد جوی، این افزایش شدت بیشتری پیدا کرد. در حال حاضر، قیمت‌ها بیش از دو برابر مقدار اوج در سال ۲۰۲۳ هستند.

دو کشور برزیل و ویتنام، که از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قهوه در جهان محسوب می‌شوند، تحت تأثیر خشکسالی‌های شدید قرار گرفته‌اند. کاهش میزان بارندگی باعث شده است که محصول قهوه به شدت کاهش یابد. علاوه بر این، پایین آمدن سطح آب در کانال پاناما، یکی از مسیرهای کلیدی تجارت جهانی، فرآیند حمل‌ونقل قهوه را با تأخیر و افزایش هزینه‌ها مواجه کرده است.

تأثیر تغییرات اقلیمی بر مزارع قهوه

تغییرات اقلیمی در دو سال گذشته به شدت بر تولید قهوه اثر گذاشته‌اند. سال‌های ۲۰۲3 و ۲۰۲۴ گرم‌ترین سال‌های ثبت‌شده در تاریخ بوده‌اند. دمای بالاتر، میزان تبخیر را افزایش داده و خشکسالی‌ها را شدیدتر کرده است. در نتیجه، مزارع قهوه در برزیل و سایر مناطق استوایی با کاهش شدید تولید روبه‌رو شده‌اند.

یکی از پیامدهای این تغییرات، کوچک‌تر شدن دانه‌های قهوه است. دانه‌های کوچک‌تر معمولاً به این معنی هستند که قهوه، طعم ضعیف‌تر و گاهی تلخ‌تری پیدا می‌کند. علاوه بر این، بیماری‌هایی مانند زنگ برگ قهوه نیز به دلیل تغییرات اقلیمی شیوع بیشتری پیدا کرده‌اند و باعث کاهش کیفیت محصولات شده‌اند.

طبق پیش‌بینی‌های سازمان‌های علمی، در ۲۰ سال آینده، مساحت زمین‌های مناسب برای کشت قهوه ممکن است تا ۵۰ درصد یا بیشتر کاهش یابد. این موضوع نه تنها بر تولید قهوه تأثیر خواهد گذاشت، بلکه باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها در بازار جهانی خواهد شد.

چگونه افزایش قیمت قهوه بر مصرف‌کنندگان تأثیر می‌گذارد؟

مصرف‌کنندگان در سراسر جهان، مخصوصاً در آمریکا و اروپا، تأثیر این افزایش قیمت را به‌وضوح احساس می‌کنند. برندهایی مانند فولجرز و مکسول هاوس، قیمت محصولات خود را بالا برده‌اند. مشتریان کافی‌شاپ‌ها نیز با افزایش هزینه‌های یک فنجان قهوه روبه‌رو شده‌اند.

شرکت‌های بزرگ قهوه معمولاً می‌توانند با استفاده از قراردادهای بلندمدت و مدیریت ریسک، تأثیر نوسانات قیمت را کاهش دهند. اما رست‌کنندگان کوچک و کافه‌های مستقل، به دلیل محدودیت منابع مالی، به‌سختی می‌توانند از پس این افزایش قیمت برآیند.

علاوه بر این، تغییرات در روش‌های تولید برای کاهش مصرف آب، باعث تغییر در طعم و کیفیت قهوه شده است. برخی از مصرف‌کنندگان متوجه شده‌اند که طعم قهوه‌هایی که قبلاً دوست داشتند، کمی تغییر کرده است.

آینده صنعت قهوه چه باید کرد؟

برای مقابله با این چالش‌ها، صنعت قهوه نیاز دارد که خود را با شرایط جدید سازگار کند. روش‌های کشاورزی مقاوم‌تر در برابر تغییرات اقلیمی، بهینه‌سازی منابع آب، و توسعه گونه‌های مقاوم‌تر قهوه می‌توانند تا حدی این مشکلات را کاهش دهند.

با این حال، اگر میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش نیابد و تغییرات اساسی در سیاست‌های زیست‌محیطی اعمال نشود، این اقدامات کافی نخواهد بود. در غیر این صورت، ممکن است در آینده با کمبود شدید دانه‌های قهوه روبه‌رو شویم که این امر می‌تواند قیمت‌ها را حتی بیشتر از این افزایش دهد.

در نهایت، صنعت قهوه با چالشی بی‌سابقه مواجه است که هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر قرار داده است. اقداماتی که امروز انجام می‌دهیم، می‌تواند تعیین‌کننده آینده قهوه در دهه‌های بعد باشد.

رضا حواله  دار