به طور متوسط وزن هر کیسه دانه قهوه سبز 60 کیلوگرم می باشد (برزیل) ، هر چند که در استرالیا کیسه هایی با وزن 20 کیلو گرم و همچنین در گویانا و گوادلوپ با وزن 90 کیلوگرم نیز وجود دارد. بیشتر این کیسه ها از جنس کنف و فیبر برگها و درختان استوایی ساخته شده است که بسیار محکم می باشد.

استاندارد بین المللی تعریف شده ایی وجود دارد که بر اساس آن اطلاعات ضروری روی کیسه های قهوه نوشته می شود که کار شناسایی قهوه های مختلف را آسانتر می کند. امروزه حمل و نقل قهوه ها با سبد های بزرگ و یا کانتینرها انجام می شود ، مشهورترین بسته بندی قهوه مربوط به بلو مانتین در جامائیکا می باشد (استثنائا در وزن های 5 و15 و30و70 کیلوگرم) البته اصل خاستگاه آن مربوط به گوادلوپ می باشد.

اطلاعاتی که روی کیسه های قهوه نوشته می شوند برخی ضروری بوده و برخی دیگر ضروری نیستند و به دلخواه نوشته می شوند.

تولید کننده :

اسم و لوگوی مزرعه ایی که قهوه در آن کشت شده است، این کار معمولا برای مزارع بسیار بزرگ انجام می شود.  ( غالبا فقط نام صادر کننده نوشته می شود)

انجمن/سازمان/تعاونی :

می تواند ذکر شود اما ضروری نیست.

وارد کننده :

نام و لوگوی وارد کننده که این نیز ضروری نمی باشد.

مشخصات قهوه :

مربوط به گونه قهوه ، ارتفاع جغرافیایی است.

فرآوری :

مشخص کردن نوع فرآوری روی بسته بندیهای قهوه که معمولا برای قهوه هایی با کیفیت بالا انجام می شود و همچنین برای قهوه هایی که در منطقه بومی خودشان فرآوری نشده اند و از این رو شناخته شده نیستند.

ارتفاع جغرافیایی کشت :

در این مورد ارتفاع بر حسب متر نوشته نمی شود بلکه بر اساس مشخصه دانه قهوه ذکر می شود ، بعنوان مثال در قهوه گواتمالا بصورت SHB  که دانه هایی بسیار سخت بوده و بعد از آن نیمه سخت و سخت قرار می گیرند که اینها مربوط به ارتفاعات بالا هستند و دانه های دیگر که سختی کم و کمتری دارند بصورت prime , extra primer  مطرح می شوند و در ارتفاعات پایین تر رشد می کنند.

کشور صادر کننده / شماره صادرات :

روی هر کیسه قهوه اطلاعاتی با شماره و کد درج شده است که شامل موارد زیر می باشد:

شماره اول : مربوط به کشور صادر کننده می باشد که اغلب با صفر شروع می شود اما صفر آن در نظر گرفته نمیشود.

شماره دوم : شماره صادرات می باشد

شماره سوم : می تواند مربوط به ذخیره سازی و فرآوری گیاه باشد.

لوگوی کمپین :

این لوگو مربوط به کمپینهای حمایتی می باشد.(مانند حمایت از پرندگان مهاجر و ....)

کشور خاستگاه :

روی هر کیسه قهوه نام کشور بومی آن و اینکه از کجا منشاء گرفته است چاپ شده است.

نوار رنگی :

 این مورد به طور معمول روی همه کیسه های قهوه وجود ندارد ، این نوار برای تشخیص بهتر و ساده تر است ، بعنوان مثال برای کشور برزیل کیسه ها دارای خطوط سبز و زرد و 2 خط قرمز رنگ هستند.

جنس و مواد تشکیل دهنده کیسه بسته بندی :

این مورد اطلاعاتی اختیاری می باشد که می توان ذکر شود و اغلب در پایین کیسه مهر می شود و اطلاعاتی مربوط به جنس و نوع مواد تشکیل دهنده کیسه بسته بندی می باشد.

کیسه های مرسوم قهوه :

تمام کیسه هایی که برای بسته بندی قهوه مورد استفاده قرار می گیرند از 2 جنس مشخص می باشند :

1)    کنف هندی (Jute )

2)    گیاه آگاو مکزیکی (Sisal)

(گیاه آگاو ، گیاهی است با گلبرگهای باریک و تیز و خوشه های گل بلند که بومی جنوب ایالات متحده و امریکای گرمسیری می باشد و به طور کلی برای استفاده از فیبر آن کشت می شود.)

1)    کنف هندی :

تهیه شده از فیبر گیاه Corochorus Capsularis  و Cochorus Olitereus می باشد ، این گیاه بومی هندوستان و جزایر سوندا (جنوب شرق آسیا) می باشد ، گیاهانی یکساله هستند و ساقه آنها بصورت نواری و بلند و موازی یکدیگر می باشد. فیبرها بصورت رشته ایی ، از ساقه گیاه با انجام عمل Roasting  جدا می شوداما این Rosting به معنای واقعی کلمه نیست که توسط گرما عمل تجزیه انجام شود ، بلکه در اینجا از باکتری و قارچ استفاده می کنند و عمل تجزیه عناصر را انجام می دهند ، به این کار خیساندن هم گفته می شودکه باعث می شود هر فیبر به طور جداگانه بدست بیاید ، اگر پروسه خیساندن به موقع اتمام نیابد فیبرها دچار آسیب خواهند شد.

98% این گیاه در هندوستان و بنگلادش پرورش می یابد و 2% باقیمانده آن در برزیل  ، الجزایر و چین تهیه می شود . jute  امروزه از گیاهی آفریقایی که اصطلاحا جاوا نیز نامیده می شود بدست می آید ، این مربوط به گونه Hibiscus Cannabinus و Jute چینی مربوط به گونه  Abutilon avicennae  می باشد.

2)    Sisal :

از فیبرهای این گیاه نیز برای بافت کیسه های قهوه استفاده می شود ، نام این گیاه Agave sisalana می باشد ، اما از گونه های دیگری مثل A. Letonae و A. Lecheguilla نیز استفاده می شود. همانطور که در مورد کنف هندی هم گفته شد فیبرها از طریق خیساندن در آب جدا می شوند و در همین زمان هست که پکتین و کلروفیل از آنها جدا می شود. این گیاه تنها دارای 4-7% فیبر می باشد ، از مشخصات آنها سختی بسیار بالا و مقاومت کششی بالا می باشد ، این گیاه در ادامه کشت قهوه در کشورهایی که تولید قهوه دارند کشت می شود مثل : برزیل ، کلمبیا ، اکوآدور ، السالوادور ، هایتی ، کنیا ، ماداگاسکار ، مکزیکو و تانزانیا.

کانتینرها و کیسه های بزرگ حمل و نقل :

هنگامیکه حجم بالایی از قهوه سبز آماده پروسه حمل و نقل باشد دیگر نمی توان از کیسه های کنفی و کوچک استفاده کرد ، بلکه این مقدار زیاد که بصورت فله هست باید در کانتینرهای بزرگ حمل شود ، این مدل حمل و نقل دانه های قهوه بیشتر زمانی که تفت صنعتی مد نظر باشد (حجم بالا) اهمیت دارد ، در این حالت هزینه ایی برای تهیه و آماده کردن کیسه های قهوه صرف نمی شود ، حجم زیاد دانها بصورت اتوماتیک و با استفاده از جریان هوا به کانتینرها وارد و یا از آنها خارج می شود ، با این کار فشار کاری و هزینه های انسانی و حمل کیسه های کوچک توسط کارگران حذف می شود.

باید در نظر داشت که این روش تنها برای تاجران قهوه و کمپانیهایی مناسب است که فضای کافی برای ذخیره کردن قهوه سبز در سیلوهای مناسب در اختیار داشته باشند و بتوانند دانه های قهوه را در مدت زمان مناسب و محدود فرآوری کنند ، طوریکه روی کیفیت آن تاثیر نداشته باشد.

نوع دیگری از حمل و نقل برای حجمهای اندکی کمتر از حجم های ذکر شده در بالا نیز وجود دارد که درون کیسه های بزرگ انجام می شود که وزن آنها می تواند بین 300 تا 26700 کیلوگرم باشد .حداکثر سایز این کیسه ها با توجه به کانتینرهایی که می خواهند این کیسه ها را توسط آنها حمل کنند مشخص می شود.

جنس این کیسه ها اغلب از فیبرهای مصنوعی هست و این امکان وجود دارد که 2 مدل قهوه سبز و یا بیشتر بارگیری شود ، بدون اینکه مجبور باشیم کیسه های کنفی کوچک را حمل کنیم که ماکزیمم حجم آنها 90 کیلو گرم می باشد. این بدین معنی است که بسته بندی کمتری نیاز است و هزینه تولید می تواند خیلی پایین بیاید که نتیجه این ریزه کاریها را می توان در پایان پروسه حمل و نقل و به طور کلی مشاهده کرد.

                                       خانه قهوه تخصصی ایران / رضا حواله دار